Zona thần kinh là bệnh lý thường gặp trong mùa nắng nóng, dễ gây đau rát, nổi mụn nước và để lại nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời. Bệnh không chỉ gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày mà còn làm suy giảm hệ miễn dịch, dễ tái phát và để lại hậu quả lâu dài.
Nguyên Nhân Gây Zona Thần Kinh
Theo Tây Y
- Zona thần kinh do virus Varicella Zoster – cùng loại với virus gây thủy đậu.
- Sau khi bị thủy đậu, virus tồn tại ở hạch thần kinh. Khi cơ thể suy yếu, virus tái hoạt động gây viêm dây thần kinh, xuất hiện mụn nước theo dải thần kinh.
Theo Đông Y
- Nguyên nhân chính: Chính khí suy yếu, tà khí (nhiệt, độc, thấp, phong) xâm nhập.
- Thường liên quan đến Can Hỏa – Đởm Hỏa uất kết, kèm thấp nhiệt tích tụ ở kinh lạc.
- Các yếu tố thúc đẩy: thay đổi thời tiết, stress, ăn uống thất thường, cơ thể suy nhược.
Cách Điều Trị Zona Thần Kinh Theo Đông Y
Điều Trị Bên Ngoài (Bôi)
- Nha đam (lô hội):
- Bôi thịt nha đam trực tiếp lên vùng da bị zona.
- 2 tiếng bôi 1 lần, 6 tiếng rửa sạch bằng cồn y tế.
- Thảo dược tươi:
- Lá đu đủ + lá ổi + lá trầu không + ít muối hạt.
- Giã nát, vắt lấy nước, chấm lên vùng mụn chưa vỡ.
- Mật ong + bột nghệ:
- Dùng khi mụn đã vỡ và khô miệng.
- Bôi 1 lần/ngày để kháng khuẩn và làm lành da.
Điều Trị Bên Trong (Uống)
- Nước muối chanh ấm:
- Uống ngay buổi sáng với chanh đậm hơn bình thường.
- Uống chậm, từng ngụm nhỏ.
- Nước rau thuốc:
- Rau má + nhọ nồi + diếp cá + tía tô, xay nhuyễn cùng 200–500ml nước, thêm muối hạt và chút đường.
- Có thể thêm gừng để cân bằng hàn nhiệt.
Chế Độ Ăn Uống
- Món nên ăn: Cháo hầm từ ý dĩ, củ mài, kỷ tử, táo đỏ, hạt sen, đỗ đen, mè đen, cà rốt… ăn kèm lá tía tô.
- Món cần tránh: Đồ cay nóng, thức ăn nhiều dầu mỡ, hạn chế tiếp xúc nước trong giai đoạn mụn phát.
Chăm Sóc và Phòng Ngừa
- Khi mụn khô: dùng nước lá trầu không (hoặc lá bàng, lá khế) + muối để tắm, tránh nhiễm trùng.
- Tập khí công, thở sâu, phơi nắng nhẹ để tăng miễn dịch.
- Kiêng gãi, tránh gió lạnh, nước bẩn.
Điều Trị Sau Khi Hết Zona (Phòng Hậu Zona)
Để giảm đau dây thần kinh và ngừa tái phát:
- Bài thuốc uống:
Đỗ trọng + thục địa + kỷ tử + ý dĩ + hoàng kỳ + cam thảo + xuyên khung (mỗi loại 5g).
Đun 2 lít nước còn 1 lít, uống trong ngày.
Dùng 1 tuần, nghỉ 3 ngày, duy trì 1–2 tháng. - Bổ sung dinh dưỡng:
Thường xuyên ăn cháo bổ âm, dưỡng khí như đã nêu ở trên.
Phương Pháp Chích Lể Điều Trị Zona
- Virus zona thường khu trú tại 7 đốt sống cổ.
- Khi phát bệnh, có thể áp dụng chích lể tại A thị huyệt (điểm đau nhói dọc cột sống cổ).
- Dùng kim chích, nặn máu độc ra. Thực hiện liên tục đến khi hết điểm đau, virus sẽ suy yếu.
- Phương pháp này được Thầy Nguyễn Công Tước chia sẻ trong dân gian.
Cảnh Báo Quan Trọng
- Người đã mắc zona thần kinh đồng nghĩa hệ miễn dịch đang rất yếu.
- Cần bổ sung dinh dưỡng, bồi bổ máu và nâng cao đề kháng để tránh tái phát.
Kết Luận
Bệnh zona thần kinh là căn bệnh khó, dễ gây nhiều biến chứng về thần kinh và sức khỏe lâu dài. Việc điều trị cần kết hợp cả chăm sóc bên ngoài – uống bên trong – chế độ dinh dưỡng để đạt hiệu quả. Đông y có nhiều phương pháp hỗ trợ an toàn, vừa giảm triệu chứng vừa phục hồi cơ thể.
👉 Nếu bạn hoặc người thân đang gặp phải zona thần kinh, hãy áp dụng các phương pháp trên sớm để hạn chế biến chứng và rút ngắn thời gian hồi phục.